Jaco van der Veen
Milan van Manen
Het is 2020. Een schoolleider in Assen is gefrustreerd. Ze is al drie jaar bezig met het verbeteren van het onderwijs op haar school: ze probeert leraren gezamenlijk vakken te laten ontwerpen. Hiervoor dienen zij uitgeroosterd te worden. Het regionale schoolbestuur waar haar school onder valt, ziet de noodzaak van haar ideeën echter niet in. De school scoort volgens het bestuur voldoende op de eindexamenresultaten, dus waarom nog investeren in de kwaliteit van het onderwijs? De schoolleider doet een aanvraag om uit het schoolbestuur te treden, iets wat sinds kort juridisch mogelijk is. De Raad van Toezicht schrikt daarvan en werpt zich op als bemiddelaar tussen het bestuur en de school. Na overleg zegt het schoolbestuur de schoolleider alle steun toe die zij nodig heeft om het onderwijs verder te verbeteren. De school trekt daarop de aanvraag tot uittreding in.
Aanleiding
Het is voor schoolleiders, die aan het hoofd staan van een school, moeilijk om vernieuwingen door te voeren. Zij ervaren vaak weerstand vanuit het overkoepelende schoolbestuur. Op deze manier kunnen schoolleiders geen gebruikmaken van de grondwettelijke vrijheid van onderwijs, die veel ruimte biedt voor innovatie op scholen. Zonde, want uit analyses blijkt dat goed leiderschap cruciaal is voor onderwijsverbetering.[1]
Oplossing
De vrijheid van schoolbestuur maakt het wettelijk mogelijk dat een school zich afsplitst van een bestuur. De school kan zich aansluiten bij een ander bestuur, op voorwaarde dat de onderwijskwaliteit op orde is en de medezeggenschapsraad instemt.
Impact
De stevigere positie van de school maakt een gelijkwaardig gesprek tussen schoolleiding en bestuur mogelijk. Bij besturen ontstaat een prikkel om beter te luisteren naar de behoefte van individuele scholen. In de praktijk zal een wisseling van bestuur weinig voorkomen, omdat zoiets voor beide partijen nadelen kent. Komen bestuur en school er toch niet uit? Dan kan een overstap voor beide partijen een oplossing bieden.
Gezocht
Schoolbesturen die bereid zijn bestaande scholen in hun organisatie op te nemen en partijen die dit voorstel politiek willen steunen.
Verdieping
Uitgebreidere informatie over deze oplossing vind u in deze beleidsnotitie.
Referenties
[1] Expertinterviews en De Nationale DenkTank. (2015) Samenvatting Analysefase, pp. 22, 26-27. Beschikbaar via website NDT.
